De Eerste Kamer boog zich dinsdag voor de derde keer in vijf jaar over de staat van de rechtsstaat. Daarbij kwam ook de gefinancierde rechtsbijstand uitgebreid aan bod. Waar in de Tweede Kamer coalitiegenoot D66 nog zijn steun verleent aan Dekker, ligt dat in de Eerste Kamer anders.
Senator Backer bestempelde de contourennota zelfs als potemkindorp, vernoemd naar Russische staatsman uit de 18e eeuw. Die liet in het landschap decorstukken opstellen om de passerende tsarina de indruk te geven dat de dorpen gelukkig en welvarend leefden. ‘Dat heet nu in de brief “triage aan de voorkant”. Dat klinkt ook chic, maar komt op hetzelfde neer. Het onttrekt het zicht op de achterliggende problematiek, die voortreffelijk maar ook onthutsend in kaart is gebracht door de vele besproken rapporten en adviezen’, aldus Backer.
AMvB
Volgens de jurist Backer roept de beoogde triage zonder een evidente wettelijke basis rechtmatigheidsvragen op. Dat geldt in zijn ogen ook voor het voornemen van Dekker om aanpassingen binnen het stelsel per AMvB te willen regelen. Backer vroeg de regering in een motie de stelselherziening te realiseren via een wet in formele zin, zodat zowel de Eerste als de Tweede Kamer daar mee moeten instemmen.
Minister Dekker zei het oordeel van de Senaat af te wachten. De bewindsman herhaalde zijn voornemen om met AMvB’s te werken. De Experimentenwet, die ruimte biedt aan innovatieve gerechtelijke procedures, biedt volgens hem daar de ruimte toe. Het uiteindelijke sluitstuk zal een formele wetswijziging zijn, aldus Dekker.
Commerciële advocatuur
CDA-senator Sophie van Bijsterveld vroeg Dekker dinsdag de scheiding tussen sociale en commerciële advocatuur op te heffen. Volgens de Tilburgse hoogleraar kunnen dan ook stagiairs van grote kantoren weer pro-deozaken gaan doen. ‘Destijds is de sociale advocatuur afgesplitst van de gewone, commerciële kantoren. Daar valt van alles over te zeggen, het paste zeker ook in het toenmalige tijdgewricht. De zaken liggen nu misschien anders’, aldus Van Bijsterveld
Dekker antwoordde dat die scheiding niet door de overheid is opgelegd, maar in de sector is gegroeid. Hij beaamde dat hij graag zou zien dat grote kantoren vanuit hun maatschappelijke verantwoordelijkheid ondersteuning beiden aan de sociale advocatuur.