‘Ergens rond de eeuwwisseling begonnen kollektieven zich ‘kantoor’ te noemen,’ vertelt een van de zeven sociaal advocaten Marleen van Geffen. ‘Wij hebben besloten om de naam als een soort geuzennaam te handhaven. Zo blijft er een herinnering aan de geschiedenis van de rechtshulpbeweging.’
Het kantoor verleent nog steeds met name aan on- en minvermogenden rechtsbijstand. Het aantal betalende zaken is in de loop der tijd wel toegenomen. ‘Het aandeel toevoegzaken ligt gemiddeld tussen de tachtig en negentig procent.’ Volgens Van Geffen is een sociaal advocaat betrokken, kundig, geduldig, empathisch, nieuwsgierig en strijdbaar. ‘Natuurlijk heeft de sociaal advocaat het hart op de goede plaats.’
Het kantoor heeft net als andere sociale kantoren flink te lijden onder de aanhoudende bezuinigingen. Voor de advocaten die personen- en familierechtzaken op basis van toevoeging doen, is de nood het hoogst. ‘De vergoedingen voor echtscheidingszaken zijn totaal losgezongen van de realiteit,’ vertelt Van Geffen. ‘Op basis van de jaarcijfers van 2017 constateerden we dat de omzet van die advocaten gemiddeld ongeveer een derde lager ligt dan de omzet van de advocaten die andere rechtsgebieden doen. Dat het probleem op dat rechtsgebied groot is, merken we ook doordat steeds vaker cliënten bij ons aankloppen die bij andere kantoren niet meer terechtkunnen.’
Als gevolg van alle bezuinigingen was het kollektief genoodzaakt om flink te snijden in de uitgaven. ‘We hebben onder meer onze bibliotheek teruggebracht tot het absolute minimum en sinds begin 2017 hebben we geen secretariaat meer. Inmiddels valt er niet veel meer te snijden.’
De bezuinigingen en de aanhoudende onzekerheid maken ook dat het kollektief het niet aandurft om te investeren in nieuw bloed. ‘We willen al jaren graag een stagiair, maar die discussie staat nu in de ijskast. We zijn niet hoopvol gestemd. Het moreel staat zeer onder druk.’
Nu het kantoor de uitgaven ‘zo rücksichtslos’ omlaag heeft gebracht, zingen ze het naar eigen zeggen voorlopig wel uit, maar de zorgen blijven. ‘Met de plannen van Dekker komen we mogelijk weer voor nieuwe problemen te staan. Moeten we straks gaan meedingen in aanbestedingsrondes? Zo ja, tegen welke prijs? Ons werk is rechtsbijstand verlenen. Het enige dat we verlangen is dat daarvoor een redelijke prijs (geen hoofdprijs) à la Van der Meer wordt betaald.’
Ondanks de zorgen wordt het jubileum van het kollektief wel gevierd. ‘Er komt een reünie met alle mensen die verbonden zijn geweest aan AK Oost sinds de oprichting. Ook moet er voor alle betrokkenen een jubileumboekje komen met foto’s en verhalen. Daar moeten we maar eens een start mee gaan maken, want het jubileumjaar is al flink op stoom.’
