In actualiteitenprogramma Nieuwsuur in november vorig jaar, kwam de keuze voor enkelvoudige of meervoudige behandeling van rechtszaken aan bod. Om financiële redenen zou soms voor een meervoudige kamer worden gekozen. Naar aanleiding van deze uitzending deed de Rechtspraak een kort intern onderzoek, bestaande uit dossieronderzoek, interviews en data-analyse.
Vooral inhoudelijke criteria, zoals de zwaarte of complexiteit, zijn bepalend voor de keuze om één of drie rechters de zaak te laten behandelen, kwam naar voren uit de quick scan. Financiële redenen vormen geen basis voor een enkelvoudige- of meervoudige kamer volgens het onderzoek.
Efficiëntie
Een enkelvoudige zaak wordt wel eens ‘opgeschaald’ naar de meervoudige kamer als er bij de meervoudige kamer een gat valt omdat een ingeroosterde zaak niet doorgaat. ‘Daarbij is efficiëntie het motief; het is zonde om de kostbare tijd van drie rechters, die toch al klaar zitten, niet te benutten. Bovendien blijkt het omgekeerde vaker voor te komen: door de nadruk op efficiëntie en snelheid worden MK-waardige zaken regelmatig door een rechter afgedaan,’ laat de Rechtspraak weten.
Om te voorkomen dat er misverstanden ontstaan over de redenen om voor één of drie rechters te kiezen, adviseert de onderzoekscommissie eenduidige criteria voor het hele land op te stellen en die ook te publiceren.
De minister voor Rechtsbescherming geeft de Rechtspraak jaarlijks een budget. Het aantal zaken dat wordt afgedaan vormt daarvoor de basis. Of een zaak enkel- of meervoudig wordt afgedaan heeft geen invloed op de hoogte van het budget. Vervolgens verdeelt de Raad het geld over de rechtbanken, gerechtshoven en bijzondere colleges. Voor de zaken die zij voor de meervoudige kamer brengen, krijgen ze meer geld dan voor de enkelvoudige zaken.