‘Als de huidige bezuinigingen, doorgaan zal ik stoppen met het sociale deel van mijn praktijk en cliënten alleen nog op betalende basis kunnen bijstaan,’ is een reactie van een van de 900 sociaal advocaten die deelnamen aan de enquête. ‘Ik heb de luxe dat ik daarin nog een keuze heb, veel andere sociaal advocaten hebben zich zodanig gespecialiseerd dat die keuze er niet is.’ Een andere advocaat laat weten soms minder dan 30 euro per uur bruto te verdienen. ‘Terwijl de vaste kosten hoog zijn. Dit is absurd.’
Uit de enquête blijkt verder dat nagenoeg alle (98 procent) sociaal advocaten zich zorgen maken over de plannen van minister Dekker (Rechtsbescherming). ‘De plannen gaan uit van bepaalde vooronderstellingen die volstrekt niet stroken met de praktijk,’ stelt een advocaat in een reactie. ‘Minister Dekker weet niet hoe het er werkelijk aan toe gaat.’ Dekker sluit ‘Jan Modaal’ uit van rechtskundige bijstand, zegt een ander.
Klassenjustitie
Meer dan de helft van de ondervraagden is van mening dat er sprake is van klassenjustitie. Een advocaat in een reactie: ‘Dit proces is al jaren gaande en wordt enkel sterker. Er zou juist meer geld bij moeten om het systeem en een gezonde rechtsstaat te behouden.’ Anderen stellen dat nu nog geen sprake is van klassenjustitie. ‘Nog niet, maar over tien jaar wel als het zo door gaat.’
Dat tot nu toe ruim 900 sociaal advocaten hebben meegewerkt aan de enquête gaat de verwachtingen van Tweede Kamerlid en initiatiefnemer Michiel van Nispen (SP) te boven. ‘Wat mij vooral opvalt zijn de felle reacties, de onmacht die sociaal advocaten voelen en de strijdvaardigheid.’ De urgentie om iets te doen is met deze enquête volgens Van Nispen alleen maar groter geworden. ‘Het is nog verontrustender dan ik dacht en het heeft mijn boosheid doen toenemen.’
De uitkomsten zijn tussenresultaten. Sociaal advocaten kunnen nog een aantal weken deelnemen aan de enquête. Rond de zomer hoopt Van Nispen de eindresultaten te presenteren.