De IBA, waarbij meer dan 190 advocatenorganisaties zijn aangesloten, besloot vorig jaar onderzoek te doen naar misstanden op de werkvloer, daartoe aangezet door de internationale #metoo-beweging. Wat volgde was een enquête, waar circa zevenduizend juridische professionals uit 135 landen aan meededen.
De resultaten, woensdag in Londen gepresenteerd onder de titel ‘Us too’, liegen er niet om. Ongeveer een op de twee vrouwelijke respondenten en een op de drie mannelijke respondenten zegt op het werk te zijn gepest. Eén op de drie vrouwen voelde zich het slachtoffer van seksuele intimidatie op de werkvloer. Bij de mannen was dat één op de veertien. Een aanzienlijk deel van de incidenten bleek van minder dan een jaar geleden.
Het onderzoek richtte zich ook op Nederland. De Nederlandse respons lag met 83 ingevulde enquêtes aanzienlijk onder die van landen als Australië, het VK, Zweden, Spanje, Noorwegen en de VS. Van de Nederlandse vrouwen zegt 42 procent te lijden hebben gehad van seksuele intimidatie en 61 procent van pesten. Geen van de Nederlandse mannen maakte melding van seksuele intimidatie. Pesten werd gerapporteerd door 12 procent van de mannen.
Niet gemeld
Uit het onderzoek van de IBA, dat in zes talen werd uitgevoerd, blijkt dat het probleem bij veel kantoren niet of nauwelijks bespreekbaar is. Het overgrote merendeel van de pesterijen en seksuele intimidaties wordt niet gemeld. De meeste slachtoffers durven dat niet aan, uit angst voor de gevolgen.
Mensen die wel aan de bel trekken, komen uiteindelijk vaak van een koude kermis thuis. De bedrijfsleiding neemt geen of onvoldoende maatregelen, overtreders worden niet gestraft. Vaak verslechtert de sfeer zodanig, dat de slachtoffers uiteindelijk hun heil elders zoeken en het bedrijf verlaten.
Volgens de IBA doen advocatenkantoren, die doorgaans een hiërarchische structuur hebben waar mannen het voor het zeggen hebben, niet genoeg om het probleem aan te pakken. Slechts een op de vijf geeft werknemers training gericht op voorkoming en op het juist reageren op pesten en seksuele intimidatie.
#MeToo
De IBA roept de beroepsgroep op de problemen bespreekbaar te maken en een cultuurverandering te bewerkstelligen. Juist van de advocatuur mag worden verwacht dat die zich gedraagt volgens de hoogste ethische normen, stelt de internationale vereniging.
De IBA komt ook met aanbevelingen. Kantoren zouden beleid en protocollen moeten implementeren om pesten en seksuele intimidatie tegen te gaan. Kantoren worden ook opgeroepen data te verzamelen, periodieke rapportages te delen en onderling ervaringen uit te wisselen. De IBA adviseert verder training van werknemers om pesten en seksuele intimidatie tegen te gaan. Training moet de norm zijn, niet de uitzondering.
De advocatuur heeft een belangrijke rol te vervullen bij het doorvoeren van juridische veranderingen, ingezet door de wereldwijde #metoo-beweging, stelt de Australische premier Julia Gillard in het voorwoord van het rapport. ‘De beroepsgroep kan deze rol echter alleen integraal vervullen als het zorgt dat het eigen huis op orde is. Dat is een uitdaging voor een hiërarchisch beroep waar de meeste seniors mannelijk zijn en het vaker draait om netwerken dan om echte verdiensten.’
Naar aanleiding van het IBA-onderzoek houdt het Advocatenblad een enquête onder Nederlandse advocaten. Via deze link kunt u daaraan deelnemen.
