Het hoofddoel van ILPP is het beschermen en promoten van mensenrechten in Rusland. Met steun van de Nederlandse ambassade in Moskou ontplooit ILPP momenteel het project ‘Bringing Constitutional Law, International Law, and Comparative Law Expertise to Support the Russian Advokatura and other Human Rights Defenders’. In het kader daarvan organiseert ILPP trainingen aan advocaten en mensenrechtenverdedigers over de VN mensenrechtenmechanismen.
‘Advocaten in Rusland kennen niet altijd de weg naar de mensenrechtenmechanismen en organen van de VN. Deze kunnen echter een effectief hulpmiddel zijn voor positieve veranderingen van het mensenrechtenbeleid in Rusland. Het is daarom belangrijk om advocaten praktische informatie te geven over hoe de VN-mechanismen optimaal kunnen worden gebruikt om de mensenrechten te beschermen,’ meent Olga Podoplelova, senior lawyer van het ILPP.
Advocaten uit Rusland hebben meer ervaring met procederen bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Podoplelova: ‘Ik veronderstel dat sommige advocaten de VN-mechanismen ook beschouwen als een alternatief voor het EHRM in het geval Rusland de Raad van Europa verlaat.’
Empowerment
Lawyers for Lawyers biedt trainingen over de VN mensenrechtenmechanismen aan via hun ‘empowerment’ programma. Advocaten kunnen deze mechanismen niet alleen gebruiken in zaken waaraan zij werken, maar die ook inzetten voor de bescherming van hun eigen professionele rechten en privileges in geval van schending.
De focusgroep Rusland van Lawyers for Lawyers steunt al jaren collega’s in Rusland. ‘Russische advocaten ondervinden in hun werk veel moeilijkheden door wetten en praktijken die de vrije beroepsuitoefening inperken. Zo worden advocatenkantoren regelmatig doorzocht en dossiers met vertrouwelijke informatie in beslag genomen, hebben advocaten vaak beperkt toegang tot cliënten in detentie en soms worden ze bedreigd of fysiek aangevallen,’ zegt Sophie de Graaf, policy and program officer bij Lawyers for Lawyers. Lawyers for Lawyers diende over deze zorgwekkende situatie al meerdere rapporten in bij de VN Mensenrechten Raad en het VN Mensenrechtencomité.
Moskou
In april reisden advocaat-vrijwilligers Emiel Jurjens, Christien Wildeman, Tamilla Abdul-Aliyeva, Isabella Roos, Judith Lichtenberg en Sophie de Graaf uit Lawyers for Lawyers’ focusgroep Rusland op uitnodiging van het ILPP naar Moskou.
Podoplelova: ‘We hebben Lawyers for Lawyers gevraagd de training te verzorgen omdat zij contacten hebben met advocaten over de hele wereld en veel ervaring met internationale mensenrechtenmechanismen.’ De Graaf vult aan: ‘We hebben inderdaad ruime ervaring met het indienen van rapporten bij de VN. Je moet daar wel de weg kennen. Wat zijn de aangewezen instituties waartoe je je kunt wenden? Hoe dien je een rapport in? Hoe richt je lobbyactiviteiten in? En hoe kun je deze mechanismen zo effectief mogelijk inzetten?’
De tweedaagse cursus op 19 en 20 april werd gevolgd door 21 deelnemers van advocatenkantoren en mensenrechtenorganisaties uit vier Russische regio’s: Moskou, Sint-Petersburg, Nizjni Novgorod en de Mari Al Republiek. De Graaf: ‘De reacties waren erg positief. En omgekeerd was het ook voor ons bijzonder leerzaam om de verhalen van de deelnemers te horen. Tal van onderwerpen kwamen voorbij: lgbti-rechten, vrouwenrechten, arbeidsrecht en de rechten van minderheden. De reis naar Moskou bevestigde ons weer dat een vrije en onafhankelijke beroepsuitoefening voor veel advocaten niet vanzelfsprekend is en onze volle steun verdient.’
Lawyers for Lawyers hoopt in de toekomst ook advocaten uit andere landen een gelijksoortige cursus aan te kunnen bieden.