Vrijdag 13 september is de ‘Dag van de scheiding’. Daarom ondervroeg Motivaction in opdracht van de vFAS ruim vijfhonderd ex-partners naar hun ervaringen rond het scheiden. Bijna de helft van hen had achteraf bezien liever andere financiële afspraken gemaakt. Toch schakelt 39 procent van de gescheiden stellen geen enkele hulp in bij het regelen van deze geldzaken. Voor het afwikkelen van de scheiding in zijn geheel doet dertig procent geen beroep op professionele hulp. ‘Zorgwekkend’, vind vFAS-voorzitter Alexander Leuftink. ‘Ruim de helft van de betrokkenen gaat er financieel op achteruit. Op zo’n situatie zou je voorbereid willen zijn.’
De financiële kant van de scheiding is een ondergeschoven kindje. Daar waren alle sprekers van het vFAS-symposium in sociëteit de Witte het over eens. Zakenvrouw Annemarie van Gaal – zelf drie keer gescheiden – adviseerde advocaten en mediators het geldissue zo vroeg mogelijk op de agenda te zetten in de gesprekken met hun cliënten. ‘Dan los je het ook eerder op’. Van Gaal verwees naar het Motivaction-onderzoek waaruit blijkt dat door geldgebrek heel wat mensen geen professionele hulp bij scheiden zoeken. ‘Dat lijkt me een slechte zaak, want juist mensen in de bijstand kunnen een financieel advies goed gebruiken.’
‘Je bent er klaar mee’
Ook de tweede spreker, Aegon-bestuursvoorzitter Maarten Edixhoven, bleek qua scheiden een ervaringsdeskundige. Edixhoven gaf toe dat ook hij, notabene financieel expert, de pensioenzaken rond zijn eigen scheiding niet goed geregeld had. ‘Je bent er op een gegeven moment klaar mee’, liet hij zijn emotie spreken. Dit verhaal sloot aan op het betoog van NIBUD-directeur Arjan Vlieghart. ‘Je rationaliteit wordt door een scheiding aan alle kanten aangetast’, constateerde hij. ‘Door de stevige stress, de emotie rond een relatie en de ongewisse toekomst kunnen mensen niet meer helder nadenken. Terwijl dat bij het organiseren van je geldzaken hard nodig is.’
Edixhoven promootte op het symposium de digitale tool ‘Financiële vooruitblik bij scheiden’, die Achmea een half jaar geleden met de vFAS, het Nibud en RFEA heeft ontwikkeld. ‘De tool rekent in een handomdraai uit wat de netto-inkomsten van beide ex-partners na de scheiding zijn’, aldus Edixhoven. De tool brengt ook de financiële gevolgen in kaart van veranderingen in de toekomst, zoals het wegvallen van de alimentatie of het pensioen gaan van een ex-partner.’ ‘Deze toepassing heeft geen commercieel oogmerk’, benadrukte Edixhoven. ‘Het is bedoeld om jullie werk makkelijker te maken.’
Hoop ellende
In het slotdebat viel de bijdrage op van Leo de Bakker, directeur van het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO). Het LBIO lost de betalingsproblemen rond alimentatie op. ‘De helft van al jullie cliënten komt uiteindelijk bij ons terecht’, vertelde hij de volle zaal. De meeste debaters hadden nog nooit van het LBIO gehoord. ‘Het lukt ons driekwart van de betalingsproblemen samen met de betrokkenen op te lossen. Een kwart volgt de harde weg’, vervolgt hij.
De Bakker brak een lans voor een zo deskundig mogelijke begeleiding van scheidingen. ‘Wij krijgen een hoop ellende binnen door mensen die een amateuristisch financieel internetconsult doen of een ondeskundige advocaat raadplegen. Wat mij betreft gaan mensen naar een gespecialiseerde advocaat of mediator.’