De laatste drie maanden van dit jaar verlaagt ze haar uurtarief van de gebruikelijke 198 euro exclusief btw naar 160 euro exclusief btw voor de eerste vijfentwintig uur voor alle cliënten. ‘Dit geldt zowel voor mijn bestaande als nieuwe cliënten,’ kondigde Maste (@meesterlijk81) haar actie eind augustus op Twitter aan. ‘Daar staat tegenover dat ik in die maanden geen nieuwe cliënten op basis van gefinancierde rechtsbijstand zal aannemen.’
Aan betalende cliënten vragen personen- en familierechtadvocaten vaak een fors uurtarief om de onderbetaling bij de gefinancierde rechtsbijstand te kunnen compenseren, licht Maste haar actie met de verlaagde tarieven toe. ‘De advocaat bedrijft daarmee eigenlijk inkomenspolitiek. En dat hoort thuis bij onze overheid en niet bij advocaten.’
Maste verwijst naar het onderzoeksrapport van de Commissie-Van der Meer: Eindrapport Andere Tijden. Hierin concludeerde de commissie twee jaar geleden dat het kabinet jaarlijks 127 miljoen euro extra moet uittrekken om een redelijk inkomen te kunnen garanderen. Tot op heden is die extra vergoeding nog niet gerealiseerd.
Met een zaak op toevoegingsbasis is Maste vaak dertig tot veertig uur bezig, legt ze uit. Daarvan vergoedt de Raad voor Rechtsbijstand slechts zeven tot tien uur. ‘Mensen die een toevoeging aanvragen, hebben vaak extra steun nodig. Je kunt niet zeggen: maak zelf je ouderschapsplan. Die zaken vreten tijd.’
Advocaten krijgen voor een echtscheiding op tegenspraak maar tien punten, vertelt Maste. Hiervoor overleggen ze met de cliënt, voeren ze correspondentie, stellen ze een ouderschapsplan op, vragen ze een of meer voorlopige voorzieningen aan, wonen ze zittingen bij, doen ze de boedelverdeling en kinder- en partneralimentatie.
35 euro bruto
‘Per punt ontvangen we ongeveer 105 euro bruto. Een gemiddelde echtscheiding op tegenspraak kost mij 25 uur. Dat betekent dat we 35 euro per uur bruto verdienen.’ De belasting, verplichte contributies aan de landelijk orde van advocaten en de regionale orde van advocaten, de kantoorkosten, verplichte cursussen en pensioenvoorzieningen moeten daar nog vanaf. ‘De Raad voor Rechtsbijstand eist voor deze fooi als beloning wél dat we zijn gespecialiseerd.’
Vroeger compenseerde Maste gecompliceerde of omvangrijke toevoegingszaken waarin veel tijd niet werd gedeclareerd met kleine zaken met relatief veel declarabele uren. Tegenwoordig lukt dat veel minder goed, zegt Maste. ‘Mensen die geen complexe echtscheiding hebben, kiezen voor een snelle mediation of stappen naar een internetadvocaat/mediator zonder gefinancierde rechtsbijstand. De “gewone” advocaten krijgen dus vaak alleen nog de gecompliceerdere of omvangrijke zaken.’
Het doen van jurisprudentie- en literatuuronderzoek in gecompliceerde gevallen wordt niet vergoed, vertelt Maste. ‘We kunnen weliswaar meer urenvergoeding vragen, maar dat aanvragen kost veel tijd en wordt in bijna alle gevallen afgewezen. Ik vraag het daarom al zelden meer aan.’
Sowieso is de overheid de laatste jaren steeds minder uren gaan vergoeden in echtscheidingszaken. ‘Voor voorlopige voorzieningen kreeg je vroeger bijvoorbeeld een aparte toevoeging. Dat is nu niet meer zo.’
Ook levert een boedelverdeling na echtscheiding twaalf punten op, terwijl er met diezelfde boedelverdeling binnen de echtscheidingsprocedure slechts tien punten te behalen zijn. Extra uren die advocaten stoppen in het netjes afwikkelen van de boedel zónder procedure leveren geen cent extra op, zegt Maste. Sterker nog: als een advocaat veel tijd steekt in onderling overleg om een scheiding goed tot stand te brengen en een mooi convenant op te stellen, word je door de Raad voor Rechtsbijstand juist drie punten gekort. Terwijl je het werk wel doet.
Ze maakt zich er boos over. ‘Steeds meer advocaten stoppen met deze vorm van rechtsbijstand. En dat is heel jammer. Maar zonder redelijke vergoeding kan een praktijk niet draaien en móét een advocaat wel stoppen om een faillissement te voorkomen.’
Met haar proef wil Maste een signaal afgeven aan minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming. ‘Wellicht brengt deze actie meer advocaten op ludieke ideeën?’
