De commissie was ingesteld op aandringen van de NOvA, nadat een telefoongesprek tussen een advocaat en een cliënt in een penitentiaire inrichting was opgenomen en afgeluisterd.
De commissie zegt in haar rapport, dat minister Dekker vrijdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, dat er twee fouten in de software van het nummerherkenningsysteem van DJI zaten. Deze fouten hebben vanaf het begin in 2013 in het systeem gezeten, maar zijn inmiddels hersteld. Als gevolg daarvan zijn naar schatting 25.000 gesprekken tussen advocaten en hun cliënten opgenomen. Vermoedelijk zijn ongeveer 75 daarna afgeluisterd door DJI. Ook zijn tweehonderd opgenomen gesprekken op verzoek van het OM overgedragen aan de politie. Deze gesprekken zijn volgens de commissie niet afgeluisterd omdat de politie ze eerst door het eigen systeem van nummerherkenning haalde, waarbij de geheimhoudersgesprekken eruit werden gefilterd.
Adviezen
De commissie komt met diverse adviezen om het systeem te verbeteren. Zo moet de DJI niet standaard alle gesprekken opnemen, maar alleen die gesprekken die daartoe aanleiding geven. Dat verkleint de kans op fouten en beperkt datalekken. De praktijk leert sowieso dat slechts een zeer gering percentage daadwerkelijk wordt afgeluisterd. Op dit moment is geen sprake van een zorgvuldige en periodieke belangenafweging, meent de commissie.
De DJI zou ook de bewaartermijn van opgenomen gesprekken, momenteel acht maanden, moeten verkorten.
De NOvA moet daarnaast zorgen voor een actuele en correcte lijst van geheimhoudersnummers, zegt de commissie. Ook nadat de programmeerfouten waren hersteld, werden gesprekken met advocaten opgenomen. Volgens de commissie kwam dat waarschijnlijk door fouten in de telefoonlijst. Niet alle advocaten die met DJI te maken hebben, blijken hun nummer te hebben geregistreerd.
De commissie heeft ook geconstateerd dat een aantal inrichtingen geen gebruik maakt van het systeem van nummerherkenning. Dit betreft de EBI in Vught en het Detentiecentrum in Rotterdam.
Dekker
De commissie vindt het logisch dat de politie en de DJI hetzelfde systeem gaan gebruiken. Dat betekent echter dat alle geheimhoudersnummers van advocaten via de politie aan de DJI moeten worden doorgegeven. In een reactie zegt de NOvA dat daarvoor eerst nieuwe afspraken met de DJI nodig zijn. Wel zal volgend jaar de wijze van invoering van de nummers worden aangepast. Advocaten kunnen dat straks eenvoudig doen via de website van de orde.
Minister Dekker heeft de Tweede Kamer vrijdag laten weten met de meeste aanbevelingen aan de slag te gaan. Hij ziet echter geen aanleiding om een eind te maken aan het standaard opnemen van alle gesprekken. Volgens Dekker is voor de bescherming van de maatschappij nodig om gesprekken van gedetineerden standaard op te kunnen nemen.
Overigens heeft nadat het rapport is gemaakt, de DJI nog twee incidenten bij de NOvA gemeld. Die worden nog onderzocht.
