Dat blijkt onder meer uit uitlatingen die minister Dekker voor Rechtsbescherming afgelopen maandag deed in de Tweede Kamer. Tijdens een overleg over de Tijdelijke Experimentenwet Rechtspleging vroeg VVD-Kamerlid Jeroen van Wijngaarden de minister waarom het zo lang duurt voordat er helderheid komt over BrandMR.
Volgens Dekker wacht de Autoriteit Consument & Markt (ACM) op een besluit van de NOvA alvorens zelf tot een oordeel te komen. Die moet besluiten over al dan niet aanpassing van de Verordening op de advocatuur (Voda). Dat gaat nog enige tijd duren, aldus Dekker. ‘Bij de NOvA moet het niet alleen in het bestuur, maar ook bij de balie besproken worden, omdat wijziging van die verordening geen bevoegdheid is van alleen de landelijke deken of het algemeen bestuur. Het idee van zo’n beroepsgroep is dat die er zelf over beslist. Hoe je het ook wendt of keert, er gaat dus enige tijd overheen voordat we een reactie kunnen krijgen.’
Minister Dekker, die erg gecharmeerd is van BrandMR, hoopt dit voorjaar -‘uiterlijk voor de zomer’ – uitsluitsel te hebben. ‘Als men zegt dat het allemaal niet kan, dan moeten we naar hun argumenten luisteren en kijken of dat actie vraagt van de ACM of van ons als wetgever.’
De ACM kan oordelen dat de bepalingen in de Voda over advocaten in loondienst in strijd zijn met het mededingingsrecht. Volgens Dekker kan een uitspraak van de ACM de NOvA ‘een extra zet in de rug geven’.
Dekker wijst erop dat BrandMR zich niet richt op de gesubsidieerde rechtsbijstand, maar juist op de inkomensgroep daarboven. ‘Die kan geen aanspraak maken op gesubsidieerde rechtsbijstand en gaat dus naar een particuliere advocaat met commerciële tarieven en uurtje-factuurtje. Dat geeft best onzekerheid over wat zoiets gaat kosten. Ik vind het interessant om dat in eenduidige blokken te doen, zodat je weet wat je krijgt, voor welke prijs.’
Salarissen
Marketingdirecteur Peter Hoitinga van SRK laat weten niet blij te zijn met de gang van zaken. ‘Wij kunnen nu niet verder met onze advocaten, terwijl we wel steeds meer klanten krijgen. Die worden nu geholpen door onze juristen, maar we willen natuurlijk graag onze advocaten inzetten. Daarnaast zijn we ook gewoon een bedrijf dat salarissen moet uitbetalen aan medewerkers met gezinnen. Dat moet men zich ook realiseren.’
Hoitinga zegt wel hoop te putten uit de opmerking van Dekker dat de argumenten van NOvA door zowel de ACM als door het ministerie zullen worden gewogen.
Aanvulling 11 februari:
De Autoriteit Consument & Markt laat in een formeel openbaar besluit weten een eventueel optreden ‘doeltreffend noch doelmatig’ te vinden. De ACM geeft de NOvA de gelegenheid eerst zelf een besluit te nemen over aanpassing van de Voda.
Volgens de toelichting van de ACM beziet de NOvA op dit moment of er redenen bestaan de artikelen 5.9 en 5.11 aan te passen. ‘Zij doet dit in breed perspectief, dat wil zeggen inclusief de problematiek van de alternative business structures (niet-advocaten als aandeelhouders) en de samenwerking met andere beroepsgroepen. De NOvA is zich bewust van veranderende marktomstandigheden en voelt zich verantwoordelijk om regels bij de tijd te houden. Zij geeft aan dat bij elke beoordeling van nieuwe vormen van dienstverlening door advocaten het uitgangspunt is de vraag of die dienstverlening de toets aan de wettelijke kernwaarden (onafhankelijkheid, integriteit, deskundigheid, partijdigheid en vertrouwelijkheid) kan doorstaan. Mochten de beleidskeuzes aanleiding geven tot aanpassing van de Voda, dan zal de NOvA hiertoe een voorstel voorbereiden, te bespreken door het college van afgevaardigden eind maart 2020. Bij een bredere consultatie dan gebruikelijk heeft de NOvA meer tijd nodig en zal bespreking van een voorstel plaatsvinden in de vergadering van het college van afgevaardigden eind juni 2020.’
Nu de NOvA de beide Voda-artikelen tegen het licht houdt, geeft de ACM voorrang aan andere onderzoeken, aldus het besluit. ‘Dit laat onverlet dat haar afweging op een later moment anders kan uitvallen.’
