Ze noemen zichzelf een advocatenkantoor zonder advocaten. Het onlangs opgerichte Legal Wing, dochteronderneming van The Room, biedt legal tech-software die in een handomdraai contractanalyses doet. ‘Bij grote M&A-deals wordt het analyseren van contracten nog vaak door advocaat-stagiairs of medewerkers gedaan,’ vertelt Wilten (45) vanuit zijn kantoor in Amstelveen. ‘Zeer inefficiënt en conservatief. De contractanalyse van een due diligence traject bij de verkoop van een partij duurt voor advocatenkantoren zo zes weken. Onze software doet dat in dertig uur voor zestig tot negentig euro per contract inclusief rapportage.’
De ondernemer startte in 1999 met zijn bedrijf The Room, bedoeld om alle processen binnen de fusie- en overnamemarkt efficiënter te maken. ‘Due diligence datarooms werden toen vaak door advocatenkantoren gebouwd voor een verkopende partij. Daar zijn we ingesprongen. Data verzamelen en structureren met de inzet van software. Dat was onze eerste tech oplossing. Vervolgens hebben we verschillende virtuele datarooms geïntroduceerd, een soort zakelijke Dropbox.’
Vijf jaar geleden koos Wilten voor de meer inhoudelijke kant van het M&A-proces. Hij begon met het analyseren van contracten met behulp van artificial intelligence. ‘Hoe kan het analyseren van contracten efficiënter in een uiterst traditionele en conservatieve markt? Dat was de hamvraag. De licentie voor de AI-software was snel aangeschaft. In het trainen van de software zitten inmiddels tientallen jaren arbeid en dat is nog steeds onderdeel van de dagelijkse business.’
Wilten wilde ook de informatievoorziening ten behoeve van due diligence verbeteren. ‘Als een bedrijf verkocht wordt, kost het veel tijd en moeite voor het bedrijf om alle informatie boven tafel te krijgen. Onze software haalt het direct van de server af. Dat scheelt veel tijd, is minder belastend en bovendien weten hierdoor minder mensen van zo’n geheime deal af.’
Toen Wilten ook steeds meer vragen buiten M&A om kreeg, werd Legal Wing geboren. Begin deze maand heeft hij oud-advocaat Marije van Akkerveeken (47) aangesteld als CEO. Zelf gaat hij zich vanaf nu richten op businessdevelopment ‘om de juridische markt verder te brengen’.
Multomappen
De kersverse CEO heeft met eigen ogen gezien hoe due diligence trajecten bij grote advocatenkantoren verlopen. Na haar rechtenstudie begon ze bij de corporate praktijk van CMS in Amsterdam. ‘Ik heb die eerste jaren veel in spreekwoordelijke kelders gezeten met multomappen om due diligence te doen. Achteraf bezien is dat wellicht onverantwoordelijk. Ik had geen idee, maar je krijgt een opdracht mee van bovenaf. Ik moest standaardlijstjes maken, wat het betekende deed er minder toe. Ervaren advocaten gebruikten die informatie om het due diligence rapport op te stellen.’ Van Akkerveeken besloot het na negen jaar buiten de advocatuur te zoeken. Na een aantal jaren onder meer als legal counsel voor de digitale tak van mediabedrijf Sanoma te hebben gewerkt, wilde ze toch weer de meer juridische kant op. De ondernemers benadrukken dat hun software geen advocaten gaat vervangen. Van Akkerveeken: ‘Het niet-nadenkwerk van bijvoorbeeld due diligence trajecten kunnen wij met onze software doen. De manier waarop artificial intelligence wordt ingezet is te vergelijken met de gezichtsherkenning op een telefoon. Door herhaling wordt een gezicht herkend. Zo werkt het ook met bijvoorbeeld bepaalde clausules in contracten.’
Wanneer de software zijn werk heeft gedaan, komt de menselijke kant om de hoek kijken. ‘De software neemt zo het werk uit handen waar de advocaat niet voor gestudeerd heeft,’ zegt Van Akkerveeken. Advocaten hebben geleerd om verbanden te leggen, om creatieve oplossingen te zoeken, om goed na te denken waarom een bepaalde clausule wel in contract a moet belanden maar niet in contract b. Daar is meer tijd voor als het voorwerk geautomatiseerd wordt gedaan. Advocaten kunnen zo meteen de diepte in.’
Boetieks
Legal Wing wordt naar eigen zeggen onder meer gebruikt door vijf van de grootste advocatenkantoren, maar namen wil Wilten niet noemen. Daarnaast maken kleinere nichekantoren gebruik van hun software. ‘De boetiekkantoren hebben geen of weinig advocaat-stagiairs die ze in kunnen zetten voor due diligence,’ aldus Van Akkerveeken. ‘Voor hen is dit een ultieme oplossing. Ze weten wat ze aan onze software hebben, wat het kost en ook dat ze niet betalen als ze ons niet nodig hebben.’
Wilten hoopt de software daarnaast in de toekomst als abonnement te gaan verkopen. ‘Ik werk nu samen met een partner van een groot kantoor die onze software als abonnement bij zijn cliënten in wil zetten. M&A is eenmalig, maar de software kan op veel afdelingen van bedrijven van nut zijn. Als we het als abonnement verkopen, kunnen we bijvoorbeeld drie keer per jaar contractanalyses bij een bedrijf doen. Daar kan de advocaat dan weer van alles uit aflezen. Zo zijn advocaten niet alleen bij een M&A-deal, maar voor langere tijd voor een cliënt van nut.’
Van Akkerveeken wil zich ook richten op general counsels. ‘Het is natuurlijk gek om alleen maar op een moment van koop of verkoop precies te willen weten wat er aan de hand is binnen het bedrijf. Wanneer je vaker contractscans doet, kun je allerlei interessante informatie ophalen voor onder meer de salesafdeling. Zo zie je bijvoorbeeld waar je klanten voornamelijk zitten en naar welke nieuwe regio’s je de focus kunt verleggen. Dat maakt general counsels nuttiger.’
Angst
De doorbraak van Legal Wing moet volgens Van Akkerveeken komen door de cliënten van de advocatenkantoren. Zij weten dat geautomatiseerde processen goedkoper en vooral efficiënter zijn. ‘De advocatuur lijkt huiverig om dit soort oplossingen in te zetten. Bij de grotere kantoren zijn ze banger dan bij de boetieks. Ze zeggen allemaal dat ze wel willen, maar vervolgens gebeurt het niet. Of ze worden teruggefloten door het buitenland omdat ze onderdeel van een internationaal kantoor zijn.’
Wilten ervaart dat advocaten vooral bang zijn om de controle te verliezen. Ook de betrouwbaarheid van zijn software wordt nogal eens in twijfel getrokken. ‘Als een advocaat mij vraagt of de software alles gaat vinden, vraag ik of zijn advocaat-stagiair alles gaat vinden. Rationeel willen ze mee met de tijd en zien ze ook dat ze die kant op moeten. Maar emotioneel en financieel, wat declarabele uren betreft, hebben advocaten grote moeite om de structuur waarin ze werken te doorbreken.’
Volgens Van Akkerveeken heerst er angst dat advocaten niet genoeg vlieguren maken om ooit partner te worden wanneer ze meer geautomatiseerd gaan werken. ‘Het creatieve nadenken en onderhandelen doen advocaten bij grote kantoren pas na vele jaren. Dat is nergens voor nodig. Je maakt met geautomatiseerde processen misschien minder uren, maar die zijn wel veel relevanter en efficiënter.’
Wilten is vijf jaar bezig geweest met de ontwikkeling van de softwareoplossingen. De rekeningen kan hij er nog niet van betalen, zegt hij. Hij denkt dat het juridische landschap er over drie jaar heel anders uitziet. Dan maakt software er naar zijn idee een wezenlijk onderdeel van uit. ‘Het kost tijd, maar jonge advocaten hebben er meer feeling mee en zien de toegevoegde waarde. De advocatuur is een lastige beroepsgroep die denkt in risico’s. Wij helpen ze te kijken naar risico’s en naar kansen.’
