De Rechtspraak schrapte op 16 maart alle zittingen tot en met 6 april, indirect ook die van de tuchtrechter. ‘Wij moesten ons daar wel bij aansluiten’, zegt Annelies van Oosten, persvoorlichter van de raden van discipline. De tuchtrechters zetelen immers in de rechtbanken. ‘De voorzitters van de vier raden hebben toen hetzelfde besloten.’
De zittingen werden gecanceld en partijen kregen twee weken de tijd om na te denken of ze wilden afzien van mondelinge behandeling. ‘Er komen wisselende reacties op,’ aldus Van Oosten. De partijen hebben een wettelijk recht op mondelinge behandeling, dus wie dat wil, krijgt uitstel. Als partijen van een zitting afzien, volgt een extra schriftelijke ronde.
Het Hof van Discipline heeft de vier zittingsdagen in maart en april geschrapt, en houdt er bij monde van griffier Leonie Verwey rekening mee dat de reguliere zittingen in mei ook worden geannuleerd. Het Hof denkt over een tijdelijke voorziening om zaken toch af te handelen. Volgende week volgt daarover nader bericht.
Verbaasd
In Brabant is het niet anders, al stormt het virus daar heftiger rond. Griffier Ingeborg Huysmans van de raad van discipline Den Bosch: ‘Ik verbaasde me er wel over dat de rechtbanken in Breda en Den Bosch niet eerder dicht gingen. Maar blijkbaar zag men daar geen aanleiding toe. Wij overigens ook niet, want het ging allemaal heel erg snel. Op 9 maart was het nog: geen handen schudden, op 15 maart gingen scholen en cafés dicht, en de Rechtspraak een dag later.’
Arjen van Rijn, deken in Den Haag, had al voor de sluiting door de Rechtspraak zittingen afgezegd. ‘Toen vond ik het al niet meer verantwoord om te gaan. Als de zittingen door zouden gaan, zou ik niet komen. Die zijn toen uitgesteld.’
De voorzitterbeslissingen (kennelijk niet-ontvankelijk of kennelijk ongegrond) gaan gewoon door, net als de uitspraken in zaken waarin de zitting voor de sluiting plaatsvond. En net als de Rechtspraak zondert de tuchtrechter spoedeisende zaken uit van de sluiting. Huysmans: ‘Dan moet je denken aan de kort gedingen binnen tuchtrechtspraak, zoals maatregelen op grond van artikel 60ab Advocatenwet – de deken vraagt schorsing bij ernstig verwijtbaar handelen – of artikel 60b, als de advocaat de praktijk niet meer behoorlijk kan uitoefenen.’ Van dergelijke zaken zijn er landelijk niet meer dan vijf tot tien per jaar. Tot dusver zijn ze nog niet opgekomen.
‘Behalve de zittingen gaat alles gewoon door,’ zegt Huysmans. En er is tenminste één voordeel: ‘Je wordt nu gedwongen om alles digitaal te doen, ook dingen die je eerder al wel digitaal had kunnen doen, maar nog niet deed.’
Kantoorbezoek
Ook de kantoorbezoeken van de dekens zijn voorlopig stilgelegd, maar het dekenberaad houdt deze weken een kleine pilot om te zien of ze deels toch op afstand kunnen doorgaan. Monique Brink is deken in Haarlem en (samen met deken Schitzler van Den Bosch) voorzitter van het dekenberaad. ‘We willen straks niet met een enorme achterstand zitten en we willen nu ook de kantoren niet onnodig belasten. Dus gaan we kijken wat we vanachter het bureau kunnen doen. Dat doen we dan digitaal, telefonisch of misschien per video; die keuze laten we misschien ook aan de kantoren. Later komt dan nog wel het fysieke bezoek, voor onder andere het bekijken van de dossiers, maar dat bezoek zal dan niet meer lang duren. Of dat gaat werken? Belt u over twee weken nog maar eens.’
Per jaar moet de deken 10 procent van het aantal kantoren in het arrondissement bezoeken. Brink: ‘Ik kan me voorstellen dat we bij het College van toezicht nog gaan neerleggen dat het misschien niet mogelijk is om die 10 procent te halen, maar dat zal dan niet de grootste zorg zijn. De kantoorbezoeken zijn trouwens ook een erg goed middel om in contact te zijn met de balie, ook met mensen die je anders niet ziet of spreekt. En ook met kantoren die zich in deze tijd zorgen maken.’
In Den Haag vindt deken Van Rijn ‘langsgaan het meest zuiver, dus kunnen we de bezoeken beter opschorten en dan later met nieuwe energie aan de slag. Daar hebben we tenslotte een heel jaar voor. Maar we wachten de pilot af.’
Amsterdam heeft donderdag de jaarlijkse ordedag. Waar de Haagse orde de jaarlijkse vergadering heeft geannuleerd, gaat die in Amsterdam door. Deken Henrichs: ‘Advocaten kunnen zich tot 16.15 uur aanmelden voor een webinar. Dan kunnen ze vanaf 16.30 uur horen wat ik zeg, en erop reageren door te chatten. De stem kan dan fysiek worden uitgebracht, in een stembus die bij het bureau van de Orde voor de deur staat.’
