Het Advocatenblad deed de afgelopen week onderzoek naar het effect van de coronacrisis op de advocatuur. Ruim 800 advocaten vulden een vragenlijst in over de financiële en organisatorische gevolgen.
Nederland telt ruim 18.000 advocaten en bijna 5.700 advocatenkantoren. Van de respondenten zegt 24 procent dat de continuïteit van hun kantoor gevaar loopt. Advocaten die bij kleine kantoren werken maken zich meer zorgen dan hun collega’s van grote kantoren. Bij kantoren met een omvang tot vijf advocaten zijn die zorgen het grootst.
Omzetverlies
Driekwart van deze categorie meldt een omzetverlies, dat oploopt tot gemiddeld 56 procent. Bij eenpitters bedraagt de daling van de omzet gemiddeld 65 procent. Overigens zegt acht procent van de advocaten het extra druk te hebben sinds de uitbraak van het coronavirus.
Zonder financiële hulp van de overheid houdt hun kantoor deze situatie hooguit drie à vier maanden vol, denken veel advocaten. Meer dan de helft verwacht dat een flink aantal kantoren de crisis überhaupt niet overleeft zonder overheidssteun. Slechts 22 procent denkt het zonder steun te kunnen stellen. Van de advocaten die bij (middel)grote kantoren werken verwacht 43 procent zelf het hoofd boven water te kunnen houden.
Tegemoetkoming
Meer dan de helft van de kantoren wil een beroep doen op de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging ten behoeve van behoud van Werkgelegenheid (NOW). Ook verwacht een overgrote meerderheid uitstel voor het betalen van belastingen aan te vragen.
Eenpitters en advocaten van kleine kantoren willen daarnaast een eenmalige gift aanvragen van 4.000 euro. Deze tegemoetkoming (TOGS) is tot dusver echter niet opengesteld voor de advocatuur.
Rechtsgebieden
Niet alle rechtsgebieden worden even hard geraakt door de crisis. Strafrecht, asiel- en vreemdelingenrecht en personen- en familierecht worden het meest genoemd als sectoren die te lijden hebben.
Arbeidsrecht, verbintenissenrecht, bestuursrecht en burgerlijk procesrecht wordt het minst genoemd.
Thuiswerken
Als gevolg van de crisis werkt meer dan de helft van de advocaten vanuit huis. Een derde van de respondenten meldt dat dat prima verloopt. Techniek en kinderopvang spelen daarbij een rol. Advocaten die bij grote kantoren werken zijn positiever dan hun collega’s van kleine kantoren. Bijna de helft van de advocaten van grote kantoren zegt dat vrijwel al het werk gewoon doorgaat. Bij de kleine kantoren zegt minder dan twintig procent dat het werk gewoon doorgaat.
Grote kantoren lijken ICT-systemen beter hebben ingericht op thuiswerken dan kleine kantoren. De communicatie tussen het eigen kantoor en andere procespartijen verloopt bij de grote kantoren ook soepeler dan bij de kleine kantoren.
De opvang van kinderen wordt door veertien procent van de respondenten als problematisch ervaren.
Innovatie
Driekwart van de geënquêteerden meent dat de coronacrisis een flinke stimulans is voor innovatie in de advocatuur. Vier op de tien vindt dat de crisis aantoont dat rechtszittingen veel vaker online kunnen worden gehouden. Een even grote groep is het echter oneens met die stelling.
Het merendeel van de respondenten denkt dat de crisis vooral een tijdelijk karakter heeft en dat het daarna weer business as usual is. Een derde is het daarmee oneens. Bijna dertig procent zegt het niet te weten.
Veel advocaten denken dat de crisis de kwetsbaarheid van eenmanskantoren aantoont. Ruim de helft van de eenpitters is het echter niet eens met die stelling.