Mr. X zette het geld op zijn derdenrekening en als de cliënt hem iets opdroeg, dan deed hij dat. Zo ging er € 30.000 naar de hypotheek van de cliënt en regelde mr. X een contante opname van € 5000 voor reis- en verblijfkosten. Ook zette mr. X zijn eigen handtekening onder een schuldbekentenis van een derde – waardoor het leek of niet de failliete cliënt, maar mr. X € 15.000 van die schuldenaar tegoed had. ‘Als een soort service’, verklaarde hij dit alles later.
Maar hoe kun je dit anders begrijpen dan dat mr. X de cliënt aan een geheim potje hielp, waar curator en misschien de ex-echtgenote en de fiscus van zouden moeten weten? Doorgeschoten klantvriendelijkheid en een gebrek aan ethisch kompas dus – terecht dat de Utrechtse deken een dekenbezwaar indiende. Mr. X krijgt in eerste instantie een wel heel zware douw: een schorsing van 34 weken, waarvan acht voorwaardelijk. Daarbij speelde een belangrijke rol dat mr. X zelf ook tuchtrechter was.
Mr. X ging in appel, maar dat brengt weinig verlichting. Hij had volgens het Hof van Discipline gezien de omstandigheden de opdracht niet mogen aannemen zonder nader onderzoek naar de financiële situatie van de cliënt en contact met de curator. Hij had de opdracht vervolgens zorgvuldig moeten vastleggen – dat was toen nog geen algemene regel, maar gezien de omstandigheden in dit geval wel aangewezen. Verder had hij een ‘bewuste en naderhand te verifiëren afweging’ moeten maken of de opdracht paste bij een betamelijke uitoefening van het beroep en hij had dit ook op papier moeten zetten voor zijn eigen bewijspositie en potentiële vragen van de deken.
Ook de contante betaling zonder rechtvaardigingsgrond wordt hem aangerekend, en het feit dat hij werkzaamheden voor de cliënt op diens verzoek klakkeloos aan een derde declareerde. Mr. X had bovendien de derdenrekening misbruikt en hij had een Wwft-melding moeten doen. In appel gaat alleen het voorwaardelijke deel van de schorsing eraf: mr. X krijgt 26 weken. Mr. X gaat er nu maar mee stoppen.
Het is wel beroerd dat mr. X naar verluidt een mooie praktijk had en veel hart voor zijn cliënten, en dat zijn carrière dan na 45 jaar op deze manier strandt. Maar bestond al de uitdrukking: ‘beoordeel een muis niet alleen op zijn staart’? Zo niet, dan bij deze. De verdiensten van mr. X blijven van waarde.