In oktober 2017 schreef mr. X per e-mail aan een jongen van toen zo’n zestien jaar, die ze kende omdat ze eerder voor zijn jongere broer was opgetreden: ‘De advocaat van je moeder mr. [..] houdt mij regelmatig op de hoogte van de ontwikkelingen in je relatie tot je vader. Ik hoor van haar dat er op 9 november aanstaande een kort geding plaatsvindt en ik weet dat het te maken heeft met de wens dat jouw vader niet bij de schoolavonden aanwezig zal zijn die eerder alleen voor de ouders was maar inmiddels voor ouders met hun kinderen. Ik heb mr. [..] beloofd dat ik namens jou een brief zal schrijven naar de kortgedingrechter en wil graag van je weten of ik namens jou de rechter kan schrijven dat jij wil dat je vader niet bij die avonden aanwezig is. Wil je me bellen? Of, je kunt ook een e-mail terugsturen.’
Toen de jongen niet reageerde, stuurde mr. X een herinnering. Volgens mr. X nam de jongen nog dezelfde dag telefonisch contact op met haar secretaresse en gaf hij zijn nieuwe e-mailadres door. Mr. X stuurde de mail naar het nieuwe adres en kreeg toen de reactie: ‘(…) Ik was vergeten u te vertellen dat ik een nieuw mailadres heb, maar bij deze. U kunt namens mij eerder genoemde brief schrijven. (…)’
Spanningen
Mr. X schreef de rechter vervolgens: ‘Namens [P] kan ik u laten weten dat hij achter het verzoek van zijn moeder staat omdat hij ongestoord in staat wil zijn om schoolavonden bij te wonen zonder de spanningen die aanwezigheid van zijn vader met zich meebrengen. De aanwezigheid van zijn vader zal dat belemmeren – hetgeen in de dagvaarding staat is slechts het topje van de ijsberg van de incidenten die zich hebben voorgedaan.’
De vader klaagt over de inmenging van mr. X, maar vangt bij de raad van discipline Amsterdam bot. Bij het Hof van Discipline heeft hij (na herformulering van de klacht door het hof) meer succes.
Een minderjarige, zegt het hof, heeft in beginsel toegang tot een advocaat om zich te laten informeren over zijn rechten en verplichtingen en over de (beperkte) procedurele mogelijkheden die de wet hem geeft.
Extra zorgvuldig
Als het belang van de minderjarige strijdig is met dat van (een van) de ouders moet je je als advocaat bewust zijn van die wettelijke beperkingen en extra zorgvuldig zijn jegens alle betrokken familieleden. Je moet denken aan de kwetsbare positie van de minderjarige en waken voor onnodige polarisatie. Een zekere terughoudendheid mag van je worden verwacht, en je moet uiterst zorgvuldig zijn als men je vraagt je namens een minderjarige in een procedure uit te laten op een andere wijze dan in de wet voorzien.
Mr. X, die niet op initiatief van de jongen zelf handelde maar op verzoek van de moeder, legde hem per mail een gesloten vraag voor, nodigde hem niet uit voor een gesprek en checkte niet of hij echt degene was die haar mail beantwoordde. Ze had de dagvaarding moeten lezen en met de jongen moeten bespreken in hoeverre hij het met de vorderingen van zijn moeder eens was. Ook had mr. X haar conceptbrief aan de rechter met de jongen moeten voorleggen. De vordering ging veel verder dan alleen de ouderavonden: het ging om een gebiedsverbod. In dat licht bevestigde mr. X met haar opmerking over het ‘topje van de ijsberg’ iets heel anders dan zij de jongen had voorgesteld.
Dat alles was ‘bepaald onzorgvuldig’, vindt het hof. Zo zonder (voldoende) last of ruggenspraak handelen raakte de positie van de vader en was laakbaar. Mr. X krijgt een waarschuwing.
