Dit blijkt uit een zogeheten voorlichting van de afdeling Advisering van de Raad van State, die is aangevraagd door minister Dekker voor Rechtsbescherming. De Raad van State constateert dat de benoemingsprocedures voor bestuurders binnen de Rechtspraak te ondoorzichtig zijn. Ze zijn ‘ingewikkeld en niet openbaar. Dat is niet wenselijk’.
‘Het is raadzaam de transparantie te vergroten door de interne protocollen openbaar te maken’, schrijft de Raad van State. Ook kunnen de benoemingsprocedures eenvoudiger. Verder kan de betrokkenheid van rechters en andere gerechtsmedewerkers bij de benoeming van hun bestuur beter. Er is ‘onvrede op de werkvloer’ hierover en die zou weggenomen kunnen worden door een grotere rol voor de gerechtsvergadering.
Politieke invloed
De transparantie van benoemingen is al langer een heet hangijzer binnen de Rechtspraak. In 2012 ondertekenden ruim zevenhonderd kritische rechters en raadsheren het Leeuwarder Manifest. Hierin werd onder meer verzet aangetekend tegen een gebrek aan inspraak bij de benoeming van nieuwe gerechtsbesturen na de herziening van de gerechtelijke kaart. Die benoemingen zouden te landelijk gekleurd zijn.
Over de politieke betrokkenheid bij bestuursbenoemingen in de Rechtspraak heeft de Raad van State zich eveneens uitgesproken. Dit naar aanleiding van een D66/SP-motie uit 2019, waarin gesteld wordt ‘dat mogelijke politieke invloed op de rechtspositie van leden van de Raad voor de rechtspraak en gerechtsbestuurders kwetsbaar kan zijn’. De Raad van State vindt niet dat de huidige situatie in strijd is met de Europese mensenrechtenverdragen. Met name de benoeming door de minister van de leden van de Raad voor de rechtspraak is verdedigbaar. Die gaan namelijk over de bedrijfsvoering van de gehele Rechtspraak en daar is de minister politiek verantwoordelijk voor.