Naves steekt in zijn speech de hand in eigen boezem als het gaat om de rol van de rechtspraak in de toeslagenaffaire. ‘Die laat zien hoe belangrijk het is dat een rechter de rechtzoekende ziet staan en zoekt naar een rechtvaardige oplossing in het individuele geval.’ Daarin zijn rechters te vaak tekortgeschoten, signaleert hij: ‘Het doet pijn om te constateren dat de rechtspraak onvoldoende in staat bleek de gevraagde rechtsbescherming te bieden. “Ongekend onrecht” dwingt ook ons tot serieuze reflectie en toont het belang van betekenisvol contact’, aldus Naves.
Dat betekenisvol contact heeft de rechtspraak tijdens de coronacrisis overeind proberen te houden, benadrukt Naves. ‘Bij de start van de eerste lockdown haperde de rechtspraakmachine, de toegang tot de rechter stond door alle omstandigheden onder druk.’ De reparatie volgde zo snel mogelijk, via zoveel mogelijk toegang tot gerechten en contact via beeldscherm en telefoon. ‘Bruikbare alternatieven’, volgens Naves, ‘Maar het liefst zien we fysieke ontmoetingen, zodat we elkaar verbaal en non-verbaal het beste begrijpen.’
Extra rechters
In aanloop naar de parlementsverkiezingen in maart vraag Naves de politieke partijen om forse investeringen in de rechtspraak. ‘Voor minstens tweehonderd extra rechters, maar ook voor digitalisering en innovatie’. Naves hoopt dat de politiek de democratische rechtsstaat “niet lichtzinnig” ter discussie stelt: ‘De rechtspraak kan je niet uitruilen aan de formatietafel.’