Naves roept in het jaarplan nadrukkelijk op tot meer maatwerk. Als voorbeeld noemt hij het taakstrafverbod bij geweld tegen hulpverleners. ‘Het wetsvoorstel klinkt sympathiek, maar het ontkent de complexiteit van onze samenleving.’ En de toeslagenaffaire heeft ons volgens Naves geleerd dat de staatsmachten altijd met een menselijke blik naar de persoon voor hen moeten kijken. ‘Dat er een oplossing mogelijk moet zijn als iemand tussen de raderen van het systeem dreigt te worden vermalen.’
Volgens de voorzitter is het belangrijk ruimte te bieden voor de uitzondering op de regel en voor het kunnen hanteren van de menselijke maat. ‘Harde wetten waarbij de weg naar maatwerk is afgesneden, zijn een garantie voor onrecht.’
In balans
Naves verwijst verder naar het rapport van de commissie die onderzoek deed naar de toeslagenaffaire waarin staat dat de staatsmachten goed in de spiegel moeten kijken. ‘Het lijkt mij belangrijk dat de staatsmachten in het verlengde van die oproep bespreken hoe het beter kan en hoe we ongekend onrecht in de toekomst kunnen voorkomen. Dat het gesprek dan wel tussen álle staatsmachten moet worden gevoerd, dreigen we te vergeten. Zou het bijvoorbeeld niet zinvol zijn geweest als de commissie vertegenwoordigers van de Rechtspraak had gevraagd naar hun kijk op de gebeurtenissen, om daarna pas conclusies over rechtspraak te trekken?’
Volgens Naves is de gemene deler dat alle staatsmachten de rechtsstaat in balans willen zien. ‘Laten we niet aan elkaar voorbij gaan. Bij mogelijke institutionele wijzigingen, ook bij de Rechtspraak, zou het niet zo moeten zijn dat twee staatsmachten bepalen hoe die vorm krijgen zonder de derde te hebben gehoord.’
Doorlooptijden
Naves wil in 2021 de doorlooptijden verbeteren en ervoor zorgen dat er minder rechtszaken op de plank liggen te wachten op behandeling door een rechter. Ook wil de Rechtspraak mensen beter uitleggen wat ze kunnen verwachten als ze bij een rechtszaak betrokken raken. ‘En op digitaal vlak hebben we door de coronacrisis reuzenstappen moeten maken. Dit jaar willen we die bestendigen voor de toekomst.’
Lees hier het jaarplan 2021 van de Rechtspraak.