De bundel Trouble in de trias (Ars Aequi Libri POD, 2021) bevat een selectie van geactualiseerde Ars Aequi-bijdragen uit de afgelopen jaargangen over de theorie en de praktijk van de machtenscheidingsleer. Centraal staan de veranderende rechtsstatelijke context, het veranderende politieke krachtenveld en de veranderende rol van de rechter. De politicus of de bestuurder die de rechter verwijt dat hij of zij op de stoel van de wetgever heeft plaatsgenomen, vergeet gemakshalve dat in dat concrete geval vermoedelijk recht werd gesproken sede vacante, schrijft Martijn Polak, vicepresident van de Hoge Raad in het voorwoord. Volgens hem zou het werk van de rechter als wetgever-plaatsvervanger meer waardering mogen krijgen. Hij moet er niet aan denken dat de rechter bij iedere lancune in de wet pas op de plaats moet maken en vroom zou prevelen dat het aan de wetgever is om in deze leemte te voorzien. De bundel gaat over die incidentele zaken van de laatste jaren die in dit kader het achtuurjournaal halen. De rechterlijke oordelen in de Urgenda-zaak, de bestuursrechtelijke stikstof-uitspraken, het SyRI-vonnis van de Haagse rechtbank en de Toeslagenaffaire maakt nadenken over de trias politica en daarmee deze bundel actueler dan ooit.
Trouble in de trias
Wie zit op welke stoel? Hoever reikt ieders macht? En hoe hoort de onderlinge verhouding te zijn? De aloude discussie over de rol van de rechter in de trias politica laait de laatste jaren weer in volle hevigheid op.