De Commissie-Van der Meer constateerde lang geleden al dat de vergoedingen voor de sociale advocatuur in het personen- en familierecht het meeste achterblijven, valt te lezen in de toelichting op de beleidsregel. Om die reden wordt in de vernieuwing van het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand prioriteit gegeven aan de ontwikkeling van rechtshulppakketten voor echtscheidingen.
Minister Dekker (Rechtsbescherming) zet tot en met 2024 19 miljoen euro in voor het personen- en familierecht. Daarvan is een deel gereserveerd voor rechtshulpverleners die ouderschapsplannen opstellen. Een ander deel wordt beschikbaar gesteld om te stimuleren dat zaken minnelijk worden afgedaan, bijvoorbeeld door het voeren van viergesprekken tussen scheidende partners en hun rechtshulpverleners. Bovenop deze 19 miljoen maakt de minister maximaal 9 miljoen euro vrij.
Stimulans
De minister wil rechtshulpverleners in het personen- en familierecht een stimulans geven om zich in te spannen om escalatie van conflicten bij (echt)scheidingen te voorkomen. Enerzijds door de huidige korting af te schaffen voor rechtsbijstand in een echtscheidingsprocedure zonder tegenspraak en anderzijds door een extra vergoeding uit te betalen voor het opstellen van een ouderschapsplan bij een scheidingsprocedure. Deze maatregelen moeten bijdragen aan dejuridisering van conflicten en aan het bereiken van duurzame oplossingen.
Uit het onderzoek van Van der Meer blijkt dat een prikkel is ontstaan in de vergoedingssystematiek bij scheiden met of zonder tegenspraak. Voor rechtsbijstandsadvocaten loonde het om een scheiding op tegenspraak te voeren, aldus de toelichting. ‘Er was zelfs sprake van een dubbele prikkel: het voeren van viergesprekken vergt tijd van een advocaat, maar als deze op niets uitlopen moet alsnog een procedure op tegenspraak worden gevoerd. Leidde de viergesprekken tot een convenant, dan werd de advocaat geconfronteerd met een lagere vergoeding dan bij een scheiding op tegenspraak (tien tegenover zeven punten).’
Procederen levert doorgaans dus meer op voor de advocaat, terwijl dit niet altijd in het belang is van de rechtzoekende. Met het opheffen van de korting wil Dekker de verkeerde prikkel wegnemen en ruimte bieden aan de advocatuur voor de-escalatie in het scheidingsproces. Met het toekennen van een aanvullende vergoeding voor het opstellen van een ouderschapsplan hoopt de minister, in aanloop naar het nieuwe stelsel van gefinancierde rechtsbijstand, advocaten en mediators beter in staat te stellen om gedegen ouderschapsplannen op te stellen. De beleidsregel gaat met terugwerkende kracht in op 1 juli 2021.
Klik hier om naar de beleidsregel en toelichting te gaan.