Mr. X was advocaat van een stichting, een zorginstelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Meneer N was de enige bestuurder. Toen de fiscus een boekenonderzoek bij de instelling aankondigde, hielp mr. X meneer N met een inkeerverzoek bij de fiscus. Meneer N had namelijk in vier jaar 1,6 miljoen aan managementvergoeding ontvangen, schreef mr. X, waarover nog inkomstenbelasting moest worden betaald.
Maar toen duidelijk werd dat de jaarrekeningen van de stichting veel lagere managementvergoedingen bevatten, ‘corrigeerde’ mr. X het inkeerverzoek. Een deel van het ontvangen bedrag betrof een lening aan N, aldus mr. X.
Balkenendenorm
Hij stuurde meneer N een managementovereenkomst, die meneer N invulde en antidateerde, alsof die drie jaar eerder was gesloten. De managementvergoeding bleef nu keurig onder de Balkenendenorm. Mr. X stuurde het stuk naar de Belastingdienst om te laten zien dat een en ander indertijd schriftelijk was geregeld.
Ook verschafte mr. X meneer N een aflossingsvrije leningovereenkomst met een looptijd van tien jaar, zonder zekerheden, waarmee de overige onttrekkingen achteraf werden ‘verantwoord’.
Gevangenisstraf
Meneer N werd in 2016 tot vier jaar gevangenisstraf veroordeeld. Hij had stelselmatig en onrechtmatig geld onttrokken aan de stichting, die datzelfde jaar nog het loodje legde. De leningovereenkomst was volgens de strafrechter geantidateerd, althans vals.
De failliete zorgstichting en de curator dienden een klacht in. De raad van discipline Arnhem-Leeuwarden acht de stichting vanwege het faillissement niet ontvankelijk; de curator wel. Over een dekenklacht wordt in de uitspraak niet gerept…
Mr. X vond zelf dat hij niks fout had gedaan. Er was volgens hem geen tegenstrijdig belang tussen meneer N en de zorgstichting – een partner van een ‘gerenommeerd kantoor’ had hem dat bevestigd. En hij mocht naar eigen zeggen afgaan op de juistheid van de stukken die aan het inkeerverzoek ten grondslag lagen.
Tegenstrijdig belang
Maar de tuchtrechter oordeelt dat ten tijde van het inkeerverzoek de belangen tussen stichting en N niet (meer) parallel liepen. En het kon ook niet anders dan dat mr. X had gezien of had moeten zien dat de aan de Belastingdienst gestuurde managementovereenkomst qua datum en bedragen niet klopte.
Bovendien had hij moeten begrijpen dat de persoonlijke lening in strijd was met de regels en het belang van de zorginstelling. Hij had de instelling moeten informeren over de risico’s van de lening zonder zekerheden, en de accountant moeten vertellen over het ingediende inkeerverzoek. Kortom: mr. X had tegenstrijdige belangen gediend en fraude gefaciliteerd.
De tuchtrechter geeft hem 24 weken schorsing waarvan twaalf voorwaardelijk. Nou maar hopen dat mr. X die tijd gebruikt om ijverig te sleutelen aan zijn ethisch kompas.
Appel staat nog open.
