De wijzigingen zijn mede naar aanleiding van aanbevelingen van de Group op States Again Corruption (GRECO) van de Raad van Europa. De Raad heeft Nederland onder andere aanbevolen te voorzien in een wettelijk verbod van de functie combinatie rechter – lidmaatschap Staten-Generaal. Het ontbreken van zo’n verbod roept volgens de Raad vragen op in het licht van de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de rechtspraak. Op dit moment zijn er overigens geen rechters lid van de Eerste of Tweede Kamer.
Naast het verbod voor rechters om bepaalde financiële belangen te hebben, komt een meldplicht en plicht tot registratie van financiële belangen. ‘Om de onafhankelijkheid, onpartijdigheid en de integriteit van de rechterlijke organisatie te waarborgen, moet worden gewaarborgd dat rechters informatie waarover zij als rechter beschikken niet oneigenlijk gebruiken bij het bezitten, verwerven of afstoten van financiële belangen. Ook moet worden voorkomen dat zij hun financiële belangen een rol kunnen laten spelen bij hun werk als rechter.’
Consultatie
‘In een rechtsstaat mag geen enkele twijfel bestaan over de onafhankelijkheid van rechters,’ zegt minister Dekker in een persbericht. ‘Deze wettelijke maatregelen dragen daarom bij aan het vertrouwen in onze rechtspraak.’ Minister Ollongren zegt de aanpassingen toe te juichen. ‘Zo zie je dat aanbevelingen van GRECO effect hebben. Hiermee vervolmaken we de scheiding van de macht tussen politiek en de onafhankelijke rechtspraak.’
Het wetsvoorstel is in consultatie voor de duur van acht weken. Via internetconsultatie kan iedereen suggesties doen voor verbetering van wet- en regelgeving die in voorbereiding is.