Khalid Ibrahim – A1212

Het ziet er natuurlijk gelikt uit, de website van World Expo 2020, die op dit moment in Dubai wordt gehouden. De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) waren in 2013 maar wat blij toen ze hoorden dat ze waren uitverkoren om de wereldexpositie te organiseren, zo is op de site te lezen.

Maar terwijl het vuurwerk de lucht in ging om dit teken van wereldwijde erkenning te vieren, zaten drie mensenrechtenadvocaten in voorarrest, wachtend op het massaproces waarin zij en 91 andere behartigers van de mensenrechten uiteindelijk veroordeeld werden tot lange gevangenisstraffen. De advocaten Mohammed al-Roken, Mohammed al-Mansoori en Razzaq al-Siddiq zitten nu tien jaar uit vanwege het ondertekenen van een petitie voor politieke hervormingen en voor het verdedigen van mensenrechtenactivisten.

Uitgelekte brieven

‘Al-Mansoori en Al-Roken ken ik goed, zij zijn vrienden van mij,’ vertelt Khalid Ibrahim, directeur van de onafhankelijke mensenrechtenorganisatie Gulf Centre for Human Rights (GCHR). ‘Al-Roken verdedigde in 2011 de beroemde dichter en mensenrechtenactivist Ahmed Mansoor. Laatstgenoemde zit sinds 2017 ook weer in de gevangenis, hij was de laatste voorvechter van de mensenrechten in de VAE die nog vrij was. Via uitgelekte brieven weten we hoe Mansoor wordt behandeld: eenzame opsluiting in een kale cel, geen contact met familie, geen boeken en geen medicatie voor zijn hartkwaal. Zelfs zijn matras werd hem afgenomen.’

Ook over de omstandigheden van de drie advocaten bestaan grote zorgen. Hun gevangenisstraf loopt af in 2023, maar het is de vraag of ze vrijkomen, vertelt Ibrahim. ‘Op hoogtijdagen worden regelmatig gestraften vervroegd in vrijheid gesteld, maar daar zitten nooit politieke gevangenen bij. En er zijn ook mensen van wie de straftermijn is afgelopen, maar die niet worden vrijgelaten omdat ze weigeren in een video te erkennen dat ze fout zaten.’

Oproep

Bij het begin van de Wereldexpositie in Dubai deden 76 organisaties, waaronder de Gulf Centre for Human Rights en Lawyers for Lawyers, een oproep aan de VAE om politieke gevangenen vrij te laten en alle gedetineerden te behandelen conform internationale standaarden.

Ibrahim: ‘Ook hebben we, gesteund door andere organisaties, onze eigen alternatieve Human Righs Expo georganiseerd: een live streaming met kunstenaars, dichters, musici en activisten die eer bewijzen aan de mensen die vanwege hun inzet voor de mensenrechten gevangen zijn gezet of tot zwijgen zijn gebracht in de VAE.’

Waarom staat de wereld toe dat de VAE zo handelen? Ibrahim: ‘Economische banden weerhouden landen ervan kritische vragen te stellen. De VAE weten zelfs de stem van de Europese Unie met haar richtlijnen voor de bescherming van mensenrechten te verzwakken, door zaken te doen, door te investeren. De prijs wordt betaald door de pleitbezorgers van de mensenrechten.’

Geen business as usual

En Nederland? ‘In het algemeen neemt Nederland een goede houding aan als het om mensenrechten gaat, maar wij zouden meer verwachten van de hoogste autoriteiten in het land. We zouden het waarderen als de minister van Buitenlandse Zaken publiekelijk opriep de gewetensgevangenen vrij te laten. De VAE zijn geen land voor business as usual. De mensenrechten komen eerst.’

Maar de wereld denkt er kennelijk anders over, concludeert hij. De Verenigde Naties staan op het punt de VAE te benoemen in de Human Rights Council (UNHRC). Heel slecht, vindt Ibrahim: ‘Leden van deze raad moeten landen zijn die zich aan de mensenrechten houden.’

En dan is er nog iets waar Ibrahim zich ernstige zorgen over maakt. ‘Interpol gaat een nieuwe president van de organisatie benoemen. Kandidaat is Ahmed Naser Al-Raisi, de man die verantwoordelijk is voor de arrestatie en onmenselijke behandeling van activist Ahmed Mansoor. Als Al-Raisi benoemd wordt, is de vrees dat hij zijn positie zal misbruiken om gevluchte mensenrechtenactivisten die in de VAE bij verstek zijn veroordeeld op te sporen. We zijn in Frankrijk een rechtszaak tegen hem begonnen.’

De opnames van de alternatieve Human Rights Expo zijn te vinden op https://www.alternativehrexpo.org.

Trudeke

Trudeke Sillevis Smitt

Freelance redacteur

Profile page
Advertentie