De stellingname van de dekens is een reactie op de plannen van minister Weerwind om één landelijk toezichthouder op te richten. Volgens Weerwind is dat nodig om het toezicht te verbeteren in antwoord op de toenemende risico’s vanuit de georganiseerde criminaliteit.
Weerwind wil de LTA laten besturen door drie advocaat-toezichthouders. Of de lokale dekens, momenteel de enige wettelijke toezichthouders, een rol gaan spelen weet hij nog niet. Hij wil in ieder geval dat ze verantwoordelijk blijven voor tuchtrechtelijke klachtafhandeling.
Regio
De dekens zien niets in die scheiding van verantwoordelijkheden. Op deze manier wordt weliswaar het toezicht op de grote kantoren verbeterd (want dat gaat de LTA doen), maar het kleine kantoor in de regio valt tussen wal en schip. Uiteindelijk is daar de rechtzoekende de dupe van, menen ze.
In een verklaring laten de lokale dekens weten te streven naar ‘het beste van twee werelden’. Ze leggen zich neer bij het idee dat ze straks niet de regie voeren over de LTA, maar vinden dat ze in de regio nog altijd wettelijk toezichthouder moeten blijven. ‘Een toezichthouder uit het arrondissement heeft gezag, draagvlak, de vereiste kennis van de lokale orde en regelmatige contacten met ketenpartners in het arrondissement.’
Concreet stellen de dekens voor een tweede bestuurslaag toe te voegen aan de LTA. Onder de driekoppige raad van bestuur komen elf decentrale toezichthouders. Net zoals het triumviraat zijn ook dat vrijgestelde advocaten. De elfkoppige raad krijgt de beschikking over alle bestuurs- en tuchtrechtelijke bevoegdheden om het toezicht in de regio uit te oefenen. De leden worden benoemd op voordracht van de lokale orden.
Splitsen
De dekens hebben ook een antwoord op het bezwaar van Weerwind tegen de huidige dubbelrol van de plaatselijke deken, die zowel toezichthouder als vertrouwenspersoon is. Om dat te ondervangen, stellen ze voor de functie van deken te splitsen. De elf decentrale toezichthouders – hoewel voorgedragen door de lokale orden – worden volledig losgemaakt van de diverse raden van de orde. Die krijgen straks een eigen voorzitter met een herderlijke rol (vertrouwenspersoon, belangenbehartiging, bemiddeling en toelating advocaten), een bijbaan.
Daarmee zou een eind komen aan de traditionele deken zoals we die nu kennen. Die functie wordt straks vervuld door twee verschillende personen: de decentrale toezichthouder en de voorzitter van de lokale orde.
