Hoewel hij het niet met zoveel woorden zegt, neemt Weerwind (D66) daarmee de facto afscheid van de herziening van het stelsel voor gefinancierde rechtsbijstand. Dat werd in het vorig kabinet ingezet door zijn ambtsvoorganger Sander Dekker van de VVD, aan de hand van een omstreden Contourennota. Het rechtshulppakket en de triage door het Juridisch Loket vormden twee belangrijke pijlers onder de stelselherziening.
Triage
Weerwind wil niet langer dat rechtzoekenden zich altijd eerst moeten melden bij het Juridisch Loket voordat ze gesubsidieerde rechtsbijstand kunnen krijgen, schrijft hij in de jongste voortgangsrapportage over de stelselherziening. Dat voornemen botst in zijn ogen met het uitgangspunt dat mensen met hun probleem moeten kunnen aankloppen bij verschillende dienstverleners. ‘Een verplichting om altijd eerst naar het Juridisch Loket te gaan, vormt een extra drempel voor mensen. Zeker als ze vervolgens toch bijstand van een advocaat nodig blijken te hebben’, aldus het ministerie in een persbericht.
Weerwind ziet ‘na overleg met alle betrokken partijen’ ook af van de invoering van de zogeheten rechtshulppakketten. ‘De ontwikkelingen van deze pakketten blijkt zeer complex, ze blijken in de praktijk niet goed bruikbaar en er is weinig draagvlak voor bij de professionals die ermee moeten werken’, meldt zijn ministerie. Straf- en asielzaken lenen zich überhaupt niet voor rechtshulppakketten, maar ook een experiment met echtscheidingszaken is tot dusver niet veelbelovend. De achterliggende doelstelling van een betere kwaliteit van dienstverlening en een doelmatig stelsel blijven onverminderd overeind, aldus het departement. De minister wil deze doelen bereiken binnen het bestaande systeem van forfaitaire vergoedingen.
Eerste lijn
Een aantal onderdelen van de stelselherziening blijft overeind, zoals de ambitie om het aantal overheidsprocedures tegen burgers terug te dringen. Ook de versterking van de eerste lijn, lokale en regionale netwerken en de samenwerking tussen professionals in het juridisch en sociaal domein gaat door. Weerwind handhaaft ook de subsidieregeling voor de beroepsopleiding sociale advocatuur, om jonge aanwas te stimuleren. Tot dusver hebben 202 advocaten van de subsidie gebruik gemaakt.