Door / Michiel Pestman
De vraag is of deze aanval naar internationaal recht een strafbaar feit oplevert. Het bombarderen van infrastructuur is in gewapende conflicten een beproefd middel. Het probleem met infrastructuur is dat die niet alleen burgers, maar ook het leger kan dienen, wat het bombarderen ervan zou kunnen rechtvaardigen. De jurisprudentie is hier nog in de kinderschoenen; onduidelijk is waar de grens moet worden getrokken bij objecten die een ‘dual purpose’ hebben. Een verdachte zou zich kunnen verschuilen achter het argument dat de raket op een legitiem, want tevens militair doel, was gericht.
Maar wat te doen met deze afzwaaier in Dnipro?
Het Joegoslaviëtribunaal in Den Haag heeft in de zaak-Martić bepaald dat, vrij vertaald, het strafrechtelijk risico bij het gebruik van onnauwkeurige wapens bij de verdachte ligt. Wie in dichtbevolkte gebieden een wapen gebruikt dat geen onderscheid kan maken tussen militaire doelen en burgers, weet dat er bij die aanval disproportioneel veel burgerslachtoffers zullen vallen.
Met een ongeleid projectiel schieten op een stad als Dnipro levert dus een internationaal misdrijf op.
Voor een veroordeling zullen flinke hobbels moeten worden genomen. De zaak-MH17 toont hoe lastig het is in dit soort zaken bewijs te verzamelen en verdachten daadwerkelijk voor de rechter te slepen. Hoe dan ook doen wij er verstandig aan onze hoop hier op de Oekraïense rechter te vestigen en niet op het Internationaal Strafhof. Dat is een reus op lemen voeten die al bijna tien jaar onderzoek doet naar misstanden in Oekraïne, zonder resultaat.
Michiel Pestman is strafadvocaat bij Prakken d’Oliveira en onder meer gespecialiseerd in oorlogsrecht.