De cliënt van mr. X had een woning met gebreken. Mr. X eiste in een een procedure schadevergoeding van de aannemer die het huis had gebouwd. Terwijl die zaak liep werd het huis – o rampspoed – getroffen door een overstroming. De waterschade was zo groot dat de cliënt de woning liet slopen.
De aannemer kwam daarachter en verzocht mr. X de sloop (gezamenlijk) aan de rechter te melden, toen de zaak al voor vonnis stond (zie gedragsregel 21 lid 3) . Mr. X weigerde dit omdat haar cliënt ertegen was, de gewijzigde situatie was volgens haar juridisch gezien niet relevant.
De aannemer klaagt bij de tuchtrechter, onder meer vanwege die weigering. De raad van discipline Den Bosch geeft mr. X inderdaad een waarschuwing. Volgens de raad bestaat in een zaak als deze een reële kans dat de rechter een deskundigonderzoek beveelt. Daarom moet de rechter weten dat de woning niet meer bestaat. Bij onuitvoerbare beslissingen heeft immers niemand belang en het is ook in strijd met de doelmatigheid – aldus de raad, die verwijst naar gedragsregels 6 lid 1 en 8.
In hoger beroep oordeelt het Hof dat deze toets te kort door de bocht is. Het Hof overweegt dat de vraag of de mededeling van de sloop relevant was, er primair eentje is voor de civiele rechter (maar zegt er verderop zelf ook van alles over). De tuchtrechter mag beoordelen of mr. X zorgvuldig heeft gehandeld in de manier van procederen.
Daarbij neemt het Hof tot uitgangspunt dat mr. X de rechter volledig en naar waarheid moet informeren (art. 21 Rv). Nu de cliënt belang had bij een spoedig vonnis en de sloopmelding dat had kunnen vertragen, is de vraag of mr. X dit tegen de wil van haar cliënt toch had moeten doen. Nee, zegt het Hof. De raad ging er ten onrechte vanuit dat een deskundigenonderzoek door de sloop onuitvoerbaar zou zijn. De ‘peildatum’ voor de schade lag vóór de sloop en de schadevaststelling hoeft niet per se met een fysieke inspectie. Daarmee was de sloop volgens het Hof niet van wezenlijk belang voor de vaststelling van de schade. Mr. X gaat vrijuit.
Leuke oefening misschien: lees deze uitspraak en die van enkele weken geleden, en zoek de relevante verschillen.