De uitspraak volgt op een vraag van een Duitse rechter die moet oordelen over de schrapping van advocaat Daniel Halmer. Hij verkocht in 2021 51 procent van zijn kantoor aan de private-equity firma Sive. Daarop legde de Duitse orde van advocaten hem een beroepsverbod op.
Halmer verzette zich daartegen met het verweer dat een dergelijk verbod in strijd is met het vrij verkeer van kapitaal en diensten binnen de EU. De Europese rechter wijst dat bezwaar echter af.
Volgens het Hof moet worden onderkend dat een investeerder alleen winst nastreeft, terwijl advocaten niet slechts een economisch doel voor ogen hebben, maar ook beroeps- en gedragsregels in acht moeten nemen.
Het is cruciaal dat een advocaat niet in een belangenconflict verzeild raakt en een onafhankelijke positie inneemt, ook financieel, aldus de rechter. Hij acht het denkbaar dat de op winst gerichte belangen van een investeerder zwaarder wegen dan de belangen van advocatencliënten. Daarnaast kunnen eventuele banden tussen een investeerder en een cliënt tot problemen leiden met de gedragsregels.
Het Europese Hof voegt daaraan toe dat het elke lidstaat vrij staat zelf te regelen hoe een advocaat zijn beroep moet uitoefenen, aangezien Europese regelgeving op dat punt ontbreekt.
Nederland
De uitspraak van de Europese rechter is ook van belang voor Nederland, met het oog op de discussie over de zogenaamde alternatieve bedrijfsstructuren. Op dit moment mogen niet-advocaten in beginsel geen mede-eigenaar zijn van een kantoor. Volgens een wetenschappelijk rapport brengt het toestaan van extern kapitaal meer dynamiek in de branche. Het kan leiden tot een gevarieerder dienstenaanbod, meer keuzevrijheid voor consumenten en meer bewegingsruimte voor advocaten.
In Engeland is vreemd kapitaal wel toegestaan. Dat heeft er onder meer toe geleid dat supermarktketen Co-op advocatendiensten aanbiedt aan consumenten.
De NOvA zegt de uitspraak van het Europees Hof te betrekken in eigen onderzoek volgend jaar. Dan komt onder meer een vijfjarig experiment met BrandMr ten einde.
