In het Kamerdebat over het nieuwe Wetboek van Strafvordering (WSv) kwam het woensdagavond tot een woordenwisseling tussen Van Dijk en minister Van Weel van Justitie. Van Dijk diende drie amendementen in om het OM te dwingen meer zaken voor de rechter te brengen. Het OM liet begin dit jaar weten bij veel voorkomende criminaliteit, zoals diefstallen en eenvoudige mishandeling, alleen bij uitzondering te dagvaarden. De grens ligt bij feiten waarop een strafmaximum staat van zes jaar.
Van Dijk wil die grens terugbrengen naar drie jaar. Daarnaast zou er een verbod moeten komen op strafbeschikkingen voor ‘criminele asielzoekers’. Ook misdrijven tegen de persoonlijke vrijheid, tegen de zeden en mishandeling dienen door de rechter te worden beoordeeld, stelt Van Dijk.
Justitieminister Van Weel wees de voorstellen van Van Dijk woensdag van de hand. Volgens de minister is het absoluut niet zo dat het OM alle misdrijven met een strafmaximum van zes jaar afdoet met een schikking, maar wordt elke zaak afzonderlijk gewogen. ‘Ik kan u garanderen dat als het OM denkt dat u een gevangenisstraf verdient, dat u dan voor de rechter komt’, verzekerde hij. Bovendien leiden de drie amendementen van Van Dijk er toe dat de strafrechtketen nog verder verstopt raakt, waarschuwt hij. Volgens Van Weel wordt er dankzij het nieuwe OM-beleid per saldo in meer zaken een straf opgelegd, die anders geseponeerd zouden worden. ‘We ontlasten het rechtssysteem van zaken die tot niks leiden of die überhaupt niet voorkomen wegens gebrek aan zittingscapaciteit. Ik wijs u erop dat dat nu al 14.000 zaken zijn. Als u zegt dat we moeten kappen met dit instrument, dan wens ik u succes met uw zedenzaak, want u bent over tien jaar een keer aan de beurt.’ Van Weel verwacht dat met het nieuwe OM-beleid 17.000 zaken kunnen worden afgedaan met een beschikking.
De amendementen van Van Dijk kunnen vooralsnog niet rekenen op steun van coalitiegenoot NSC. Woordvoerder Willem Koops hield Van Dijk voor dat het strafmaximum van drie jaar er onder meer toe leidt dat ook winkeldiefstallen dan tot een dagvaarding leiden, aangezien daar een maximum van vier jaar op staat. Van Dijk antwoordde daarop dat hij bereid is zijn amendement aan te passen en van de drie een vier te maken.
De Tweede Kamer stemt volgende week over de moties en amendementen die zijn ingediend bij het debat over WSv. Los daarvan volgt er binnenkort nog een afzonderlijk debat over OM-afdoening.